Amersfoort:
pilot reconstructie Dr. J.P. Heijelaan
Leent as a service zich ook
voor kleine wijkprojecten?
Status: fase 1: opstellen Programma van Eisen
Object: gemeentelijke weg
Pilot-partners: Gemeente Amersfoort en Dura Vermeer
Waarom doet men mee?
De gemeente Amersfoort voert een speciaal programma voor de stimulering van de circulaire economie. Doel: in 2030 is Amersfoort een afvalloze en CO₂-neutrale stad. Met twee as a service-pilots in het Circulaire Weg-programma gaat de gemeente samen met Dura Vermeer na of met deze contractvorm in kleinschalige gemeentelijke infraprojecten grotere stappen kunnen worden gezet op het gebied van circulariteit dan in projecten die traditioneel worden aanbesteed.
De pilots worden uitgevoerd bij het groot onderhoud van de Dr. J.P. Heijelaan en de vervanging van de brugdekken op twee fietsbruggen in de wijk Nieuwland.
Op beide werken rust geen harde deadline, zodat er tijd is om te experimenteren in de voorbereiding en uitvoering.
Overkoepelende leervraag
In hoeverre leidt een samenwerking op basis van as a service in een stedelijke omgeving tot een ideale contractvorm die resulteert in een maximale circulariteit en lagere LCC? Specifiek: hoe betrek je omwonenden bij de besluitvorming over een as a service-project? En hoe ga je om met beleidswensen in as a service-afspraken?Pilot: reconstructie Dr. J.P. Heijelaan
De Dr. J. P. Heijelaan is een rustige laan in de wijk De Berg Zuid. Het wegdek is erg slecht en moet daarom worden vervangen. In de pilot wordt een jaar lang ervaring opgedaan met as a service als contractvorm. In de pilot is Dura Vermeer (vooralsnog fictief) beheerder van de weg en voor de hele contractduur verantwoordelijk voor de beschikbaarheid, het onderhoud, een optimaal gebuikerscomfort en een hoogwaardig hergebruik van de materialen na de levenscyclus. De gemeente leaset de beschikbaarheid van de weg voor een vast bedrag per maand (dacht dat we dit in de pilot niet op deze manier verrekenen). Wat voegt as a service toe? De gemeente wil zo vooral achterhalen wat het as a service-concept toevoegt aan de circulariteit ten opzichte van de huidige mogelijkheden om duurzaamheid te stimuleren, zoals werken in bouwteams met een concreet eisenpakket. Amersfoort hoopt vooral op verrassende, baanbrekende innovaties vanuit de aannemer waaraan men zelf niet heeft gedacht. Ook wordt onderzocht hoe wordt omgegaan met bewoners en gebruikers als niet de gemeente, maar een particuliere onderneming eigenaar is van de weg. Zoals in alle Amersfoortse infraprojecten is de participatie van omwonenden bij het project een belangrijke weegfactor.
Belangrijke leervragen:
- Op welke manier draagt as a service bij aan maximale circulariteit in de infrabouw?
- Met welke verrassende, baanbrekende innovaties en oplossingen komt de aannemer waarmee echt forse stappen worden gezet.
- Hoe wordt een weg nu gemaakt en hoe wordt de circulariteit daarvan gemeten?
- Hoe zorgen we voor een hoge gebruikers- en bewonerstevredenheid?
- Wat zijn de verschillen in rolverdeling tussen as a service en bouwteams?
- Wat zijn de financiële voordelen voor de gemeente en de aannemer? En hoe worden die verrekend?
- Hoe kan de gemeente ook zonder een dichtgetimmerd contract afdwingen wat is afgesproken? Denk aan veiligheid, doorstroming en bewonerstevredenheid.
- Hoe kan het dagelijks onderhoud van de weg, zoals onkruid verwijderen, strooien en gladheidsbestrijding en schoonhouden, juridisch worden ingepast in bestaande raamcontracten?
- Hoe is as a service in te passen in bestaande en toekomstige gemeentelijke wet- en regelgeving?
- Hoe kan de overdracht terug naar de gemeente na de contractuur het beste worden geregeld?
- Hoe kan deze contactvorm worden opgeschaald naar wijkniveau en worden toegepast in andere infraprojecten?
- Hoe is as a service in te passen in het gemeentelijk inkoopbeleid?
- Wat zijn de gevolgen voor de gemeentelijke organisatie als er veel verschillende as a service-contracten lopen?
- Hoe delen we gegevens zonder elkaars belangen te schaden?
Waar staan we nu?
De pilot loopt 1 jaar. De samenwerkingsovereenkomst is recent ondertekend. In de volgende stap stellen de gemeente en Dura Vermeer samen het Programma van Eisen op. Op basis daarvan komt Dura Vermeer vervolgens met een ontwerp. Of het ontwerp ook echt wordt uitgevoerd, hangt af van de circulariteitswinst die het ontwerp oplevert.Hoe verder?
Als de gemeente tevreden is met het aanbod, wordt een echt leasecontract opgesteld. Vanuit het contract is de aannemer dan voor een X-periode beheerder van de weg en in die periode volledig verantwoordelijk voor het onderhoud, de beschikbaarheid en een optimale tevredenheid van weggebruikers en bewoners.
‘Hopen dat aannemer met geweldige ideeën komt’
“Met as a service willen we de markt maximaal uitdagen tot innoveren. Denk bijvoorbeeld aan aanpak waarmee een weg niet na 10 tot 15 jaar onderhoud nodig heeft maar pas na 30 jaar. We hopen dat de aannemer in de pilot met geweldige ideeën komt. Ons verrast met iets te geks en unieks waar we zelf nooit op zouden komen. Want als ik het zelf kan bedenken, kan ik het net zo goed voorschrijven. Dat willen we niet, want zo halen we niet de maximale circulariteit die we zo graag willen. Hoe groot is de duurzaamheidswinst straks? 1 procent? 50 procent? Of misschien wel meer? Ik ben heel benieuwd…”
Gemeente Amersfoort